نمونه سئوالات امتحاني درس زبان فارسي و ادبيات فارسي سال چهارم دبيرستان رشته رياضي
ادبيات فارسي
1)لغات را معني كنيد :
مَظهر ( ............) آبزن (................)
خواليگر (..............) شمارگرفتن ( .............. )
2)معني كنيد :
هم آنگه يكايك ز در گاه شاه / برآمد خروشيدن دادخواه
3)مفهوم مصرع دوم چيست ؟
بدان بي بها ناسزاوار پوست / پديد آمد آواي دشمن ز دوست
4)چرا شاعر مي گويد:
( به جمشيد بر تير گون گشت روز / همي كاست زو فرّ گيتي فروزم)؟
5) به نظر نويسنده ، حماسه ي فردوسي ، شاهنامه ، چگونه كتابي است ؟
6)مفهوم مصرع دوم چيست ؟
( چو كاوه برون آمد از پيش شاه / بر او انجمن گشت بازارگاه )
7)معني كنيد :
تو شاهي و گر اژدها پيكري / بيايد بر اين داستان داوري )
8) مار در اساطير ايران مظهر چيست و ضحّاك معرّب كدام واژه ي فارسي است ؟
9)در دوره ي ضحّاك ( شده بر بدي دست ديوان دراز ) ، ديوان يعني چه ؟
1)معني واژه( با توجه به جملات ، معني واژه ي مشخص شده را بنويسيد .
بدو گفت مهتر به روي دَژم / سينه خواهم شرحه شرحه از فراق / خدايا روا مدار كه در ظلمات جهل و ضلال از چراغ هدايت دور افتم . مهرم به جان رسيد و به عيّوق بر شدم.
2)درك مطلب
1) در مصراع ( ني حديث راه پر خون مي كند ) منظور از ( راه پر خون ) چيست ؟
|
2) در عبارت ِ ( مگذار كه صولتِ خشم ، حصار بردباري مرا درهم شكند ) ، خشم چه آسيبي به انسان مي زند ؟
|
3) پيام مصراع چيست ؟( چو خسرو شدي بندگي را بكوش)
|
4) با توجه به مصراع دوم ، كاوه چه كاري كرد ؟:
خروشيد و برجست لرزان ز جاي بدرّيد و بسپَرد محضر به پاي
|
5) با توجه به بيت ( توسني كردم ندانستم همي كز كشيدن تنگ تر گردد كمند ) ،
توسني ( سركشي ) كردن در عشق چه نتيجه اي دارد ؟
|
6) با توجّه به ( آن مريد چون آن سخن بشنيد از غيرت ارادت خود قصد رجم آن مرد كرد )
آن مريد قصد چه كاري كرد و با چه انگيزه اي ؟
|
7) با توجه به بيت ، عشق فرهاد چگونه بود ؟:
بگفت از دل شدي عاشق بدينسان ؟ بگفت از دل تو مي گويي من از جان
|
8) مفهوم كلّي مصراع دوّم چيست ؟:
گويند روي سرخ تو سعدي كه زرد كرد ؟ اكسير عشق برمسم افتاد و زر شدم
|
9) پيام بيت چيست ؟:
اگر در ديده ي مجنون نشيني به غير از خوبي ِ ليلي نبيني
|
10) منظور از ( اين گل ) و ( خارها ) در بيت زير چيست ؟:
فريب جهان را مخور زينهار كه در پاي اين گل بُوَد خارها
|
خود آزمايي
1) مقصود از (ني ) و (نيستان ) در شعر مولانا چيست ؟
|
2) نخستين چاره انديشي مردم در مقابل بيداد ضحّاك چه بود ؟
|
3) مصراع به كدام باور عاميانه اشاره دارد ؟ ( بگفت آشفته از مَه دور بهتر )
|
4) تفاوت ديد مجنون با ديد عيب جود ، نسبت به ليلي چه بود ؟
|
5) با توجه به بيت ، شاعر زخم شهيد را چگونه توصيف مي كند ؟
كس چون تو طريق پاكبازي نگرفت با زخم نشان سرفرازي نگرفت
|
6) با توجه به ( هر عصب و فكر به منبع بي شائبه ي ايمان وصل بود كه خوب و بد را به عنوان مشيّت الهي مي پذيرفت ) آرامش زندگي مردم محصول چه چيزي بود ؟
|
آرايه هاي ادبي
1) با توجه به بيت ( نگارش دهد گلبن جويبار در آيينه ي آب رُخسارها) ،
رخسارها استفاده از چيست و چرا گلبن آرايه ي تشخيص گرفته است ؟
|
2) مشبّه و مشبّهً به را در مصراع زير مشخص كنيد و توضيح دهيد كه چرا اين تشبيه ، اغراق دارد؟
(( از ديده گر سرشك چو باران چكد رواست ))
|
3) در كدام گزينه ، ( كنايه ) به كار نرفته است ؟ آن را مشخّص كنيد .
الف) بگفتا دل ز مهرش كي كني پاك ؟ ب) بگفت ار من كنم در وي نگاهي ؟
|
4) در كدام گزينه آرايه ي واج آرايي يا ( نغمه ي حروف ) مشخص تر مشاهده مي شود ؟
الف) خروشيد و زد دست بر سر ز شاه ب) مگر كز شمار تو آيد پديد
|
5) با توجّه به بيت ، پاسخ دهيد ( هر سبزه كه بر كنار جويي رُسته است / گويي ز لب فرشته خويي رسته است )
الف) كنارجوي ، به چه چيزي در مصراع دوم تشبيه شده است ؟
ب) شاعر سبزه ي كنار جوي را با چه چيزي همانند و همسان ديده است ؟
|
تاريخ ادبيات
1) زمينه ي خرق عادت در حماسه ها از چه رهگذري توجيه پذير است ؟
|
2) جان مايه ي ادب فارسي چيست ؟
|
3) نام يكي از مقلّدان خسرو و شيرين نظامي را بنويسيد .
|
4) نويسنده ي كشف المحجوب كيست و اين كتاب از چه نظر ارزشمند است ؟
|
5)به چه نوع كتاب هايي ( سيره و مغازي ) مي گويند ؟
|
6)اسرارالتوحيد نوشته ي كيست و موضوع آن چيست ؟
|
معني شعر و نثر
1) هر كسي از ظنّ خود شد يار من وز درون من نجست اسرار من
|
2) لب و دندان سنايي همه توحيد تو گويد مگر ازآتش دوزخ بُوَدَش روي رهايي
|
3) پروردگارا از خصلت طمع كه دنائت آورد به تو پناه مي جويم
|
4) بدان بي بها نا سزاوار پوست پديد آمد آواي دشمن ز دوست
|
5) بگفتا جان فروشي در ادب نيست بگفت از عشقبازان اين عجب نيست
|
6) مهرم به جان رسيد وبه عيّوق بر شدم
|
7) بهل گر بگيرند بيكارها
|
8) شيخ بو عبداله بشكست و با خويش رسيد
|
9) هيچ حفره اي از حفره اي زندگي ايراني نيست كه از جانب او ( سعدي ) شناخته نباشد .
|
حفظ شعر
1) جاهاي خالي را پر كنيد .
اين يك دو دم كه .......................... ديدار ممكن است / درياب ................... كه نه پيداست ........................... عمر )
|
2)جاهاي خالي را پر كنيد .
همه درگاه تو ........................... همه از .................... تو پويم / همه ....................... تو گويم كه به توحيد سزايي)
|
3)مصراع دوّم را بنويسيد .
گفتم ببينمش مگرم درد اشتياق / ...................................................... )
|
ادامه سئوالات